Τρίτη 17 Μαΐου 2016

Romanzo di una strage

Θα ξεκινήσουμε την ανάρτηση με λίγη γκρίνια: Οι ταινίες που είναι βασισμένες σε "πραγματικά γεγονότα" φαίνεται πως γοητεύουν και προσελκύουν το σινεφίλ κοινό, αλλιώς δεν θα ήταν τόσο πολλές. Ιδιαίτερα από την Αμερική δεν προλαβαίνουμε κάθε χρόνο τις ταινίες που "βασίζονται σε πραγματικά γεγονότα" -προσωπικά έχω την εντύπωση ότι οι σεναριογράφοι του Χόλλυγουντ έχουν ψιλοστερέψει από πρωτότυπες ιδέες και στρέφονται στα "πραγματικά γεγονότα" για έμπνευση. Και πάντα έχουν την ίδια αποδοχή, όλοι τις περιμένουμε με μεγάλο ενδιαφέρον, είτε το "πραγματικό γεγονός" στο οποίο βασίζονται είναι πολιτικό, ιστορικό, κοινωνικό. Ας πάρουμε για παράδειγμα, δύο ταινίες που "έπαιξαν" και στα Όσκαρ φέτος, "Το Μεγάλο Σορτάρισμα" και "Spotlight", οι οποίες μπορεί να είχαν κάποιο ενδιαφέρον -ιδιαίτερα η δεύτερη- αλλά δεν ήταν και τίποτα αριστουργήματα που θα θυμόμαστε για πάντα.
Όταν όμως μια ταινία που είναι "βασισμένη σε πραγματικά γεγονότα" και δεν είναι αμερικάνικη αλλά ιταλική για παράδειγμα και τα γεγονότα στα οποία αναφέρεται έχουν και ελληνικό ενδιαφέρον, όταν λοιπόν μια τέτοια ταινία περνά απαρατήρητη, εγώ αναρωτιέμαι γιατί.

Μιλάω για την ταινία Romanzo di una Strage (ε.τ. (;) "Το χρονικό μιας σφαγής") που γυρίστηκε το 2012 από τον Marco Tullio Giordana και χαμπάρι δεν την πήραμε εδώ στην Ελλάδα.




Η ταινία αναφέρεται σε όσα προηγήθηκαν και κυρίως όσα συνέβησαν μετά την τρομοκρατική επίθεση της Πλατείας Φοντάνα στο Μιλάνο στις 12 Δεκεμβρίου 1969, όταν βόμβα εξερράγη στο εκεί υποκατάστημα της Αγροτικής Τράπεζας σκοτώνοντας 17 άτομα και τραυματίζοντας δεκάδες.




Η χώρα ήταν ήδη σε αναβρασμό με τους εργάτες να έχουν κατεβεί στους δρόμους, τους κομμουνιστές έτοιμοι να κυβερνήσουν, ενώ οι ακροδεξιές οργανώσεις της χώρας ονειρεύονται μια δικτατορία εφάμιλλη της ελληνικής του '67- μάλιστα αναφέρεται συχνά στην ταινία ότι υπήρχαν επαφές της ιταλικής ακροδεξιάς με το ελληνικό δικτακτορικό καθεστώς.



Κεντρικός χαρακτήρας της ταινίας είναι ο αστυνομικός επιθεωρητής Λουίτζι Καλαμπρέζι, ο οποίος όταν συμβαίνει η τρομοκρατική επίθεση, ακολουθεί την επίσημη γραμμή και συλλαμβάνει μια ομάδα αναρχικών που θεωρούνται αρχικά υπεύθυνοι. Ανάμεσα στους συλληφθέντες είναι κι ο γνωστός αναρχικός Τζιουζέπε Πινέλι, ο οποίος κατά τη διάρκεια της ανάκρισης -με τον Καλαμπρέζι απόντα εκείνη την στιγμή-  πέφτει από το παράθυρο και σκοτώνεται. Οι συνάδελφοι του επιμένουν ότι ο Πινέλλι αυτοκτόνησε. Ο Καλαμπρέζι όμως έχει τις αμφιβολίες του. Όσο προχωρά την έρευνα του, τόσο πείθεται ότι πίσω από το τρομοκρατικό χτύπημα δεν ήταν οι αναρχικοί αλλά ακροδεξιές οργανώσεις της Βόρειας Ιταλίας που επιθυμούσαν αποσταθεροποίηση της πολιτικής κατάστασης που θα προετοίμαζε το έδαφος για ένα ελληνικού τύπου πραξικόπημα.




Πέρα από τον Καλαμπρέζι, σημαντικό ρόλο στην σεναριακή εξέλιξη παίζει κι η παρουσία του τότε Υπουργού Εξωτερικών Άλντο Μόρο, που μέσα από τις συναντήσεις του με τον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας Τζιουζέπε Σάραγκατ δίνει τον τόνο της πολιτικής κατάστασης και της πορείας των γεγονότων.



Ο σκηνοθέτης αποδίδει με αποστασιοποιημένο σχεδόν ψυχρό τρόπο τα γεγονότα, αφήνει πίσω τους μελοδραματισμούς και τα έντονα πάθη (αν κι υπάρχουν μια δυο στιγμές που το συναίσθημα κυριαρχεί). Η σκηνή της τρομοκρατικής επίθεσης είναι ενδεικτική. Βοηθά κι η φωτογραφία που εκμεταλλεύεται το μελαγχολικό, ψυχρό γκρίζο της πόλης του Μιλάνου, ενώ οι χρωματικοί τόνοι ακολουθούν το ίδιο μοτίβο. Εξαιρετική η αναπαράσταση της εποχής, όπως εξαιρετικές είναι κι οι ερμηνείες  ιδιαίτερα των Valerio Mastrandrea ως Καλαμπρέζι, και κυρίως του Fabrizio Gifuni ως τον ήρεμο, χαμηλών τόνων Άλντο Μόρο.

Η συγκεκριμένη τρομοκρατική επίθεση ήταν  ουσιαστικά η αρχή μιας αιματηρής περιόδου για την Ιταλία που κορυφώθηκε με την απαγωγή και δολοφονία του Άλντο Μόρο το 1978 και την τρομοκρατική επίθεση στον σιδηροδρομικό σταθμό της Μπολόνια το 1980 που στοίχισε τη ζωή σε 85 άτομα.



Δεν υπάρχουν σχόλια: