Θανάσης Βέγγος: Ας πούμε τη μεγάλη κουβέντα!!!

Εγώ πιστεύω ότι αν ο προικισμένος μας αυτός ηθοποιός είχε την τύχη να γεννηθεί μέσα σε ένα αγγλόφωνο ή γαλλόφωνο περιβάλλον θα μιλάγαμε σήμερα για ένα ανάστημα του παγκόσμιου κινηματογραφικού στερεώματος ανάλογο με αυτό του Σαρλώ.

 Και δεν πιάνω το θέμα μόνο από την αριθμητική του πλευρά: το ότι δηλαδή σε ολόκληρη την καριέρα του αυτό το κινηματογραφικό φαινόμενο είχε την ατυχία να απευθύνεται σε ένα κοινό όσο μια γειτονιά της Νέας Υόρκης αλλά και από την πλευρά της ποιοτικής αξιοποίησης του που θα τύχαινε σε μια κινηματογραφικά ανεπτυγμένη Χώρα όπως η Αμερική η Αγγλία και η Γαλλία.
Γιατί κακά τα ψέμματα όλοι γνωρίζουμε ότι ο Θανάσης Βέγγος είτε
έπαιζε σε ταινία άλλου σκηνοθέτη είτε σε κάποια που τη σκηνοθετούσε ο ίδιος, δεν χώραγε με τίποτα σε καλούπια! Ένα εκρηκτικό μείγμα κίνησης και λόγου που είχε μέσα του δεν τον άφηνε ποτέ να σταθεί στα σεναριακά στερεότυπα του ασπρόμαυρου ελληνικού κινηματογράφου της εποχής και διαρκώς αυτοσχεδίαζε.

Άπειρες οι αφηγήσεις συνεργατών του, τεχνικών και σκηνοθετών που μιλάνε για τους απίθανους αυτοσχεδιασμούς του την ώρα των γυρισμάτων. Όλα αυτά τα τινάγματα γιακάδων και οι τακτοποιήσεις γραβατών των συμπρωταγωνιστών του είναι δικά του και της στιγμής γιατί δεν μπορούσε να κρατηθεί σε ακινησία. Μια φορά που έπρεπε να περιμένει στο ακουστικό του τηλεφώνου ξεβίδωσε την κάψα της ομιλίας και τη φύσηξε να την καθαρίσει. Αυτό το αέναο τρεχαλητό και η εκπληκτική κίνηση του κορμιού του δεν είχανε τέλος.

Φανταστείτε να έμπαιναν όλα αυτά κάτω από μια καλομελετημένη   σεναριακή υποστήριξη και ισχυρή σκηνοθετική καθοδήγηση και πόσο θα έλαμπε όλο αυτό το εκρηκτικό υποκριτικό ταλέντο που διαθέτει.

Δεν ξέρω μήπως και εγώ τα παραλέω λόγω αδυναμίας στον συγκεκριμένο ηθοποιό γι' αυτό θα με ενδιέφερε πολύ να ακούσω και τη δική σας γνώμη.





3 Μαΐου 2011: Ο Θανάσης Βέγγος πέθανε! Η φυσική του παρουσία θα μας λείψει αλλά η κινηματογραφική του θα είναι ζωντανή και παρούσα για πολλά πολλά χρόνια ακόμη, γιατί οι μεγάλοι ηθοποιοί, μόνοι αυτοί από όλους τους καλλιτέχνες, έχουν αυτό το προνόμιο έναντι της λήθης και του θανάτου.

Life of Brian

Αν έχετε ήδη βαρεθεί το υποτιθέμενα βαρύ κλίμα των ημερών -λόγω των θρησκευτικών γεγονότων που επαναλαμβάνονται κάθε χρόνο τέτοια εποχή- , αν βαρεθήκατε να ακούτε ψαλμωδίες και διάφορους επίδοξους Γαϊτάνους , αν πάλι βαρεθήκατε να βλέπετε στην τηλεόραση για 1000η φορά τον ''Ιησού από τη Ναζαρέτ'' του Τζεφιρέλλι , για 800η φορά τον ''Βαραββά'' και για 600η τον ''Χιτώνα'' και πάει λέγοντας , τότε νομίζω ότι έχω τη λύση. Στρωθείτε να δείτε την ''απαγορευμένη'' ταινία των Monty Python ''Life of Brian'' (ελληνικός τίτλος ''Ένας προφήτης, μα τι προφήτης''). Όπου ο Brian ο πρωταγωνιστής της ταινίας μεγαλώνει κι αυτός στη Βηθλεέμ , την ίδια εποχή που μεγαλώνει ο Ιησούς , να όμως που περνιέται κι αυτός για Μεσσίας και τραβάει τα πάνδεινα από τους φανατικούς ''πιστούς'' του , τη μητέρα του αλλά και τους ''ομοϊδεάτες'' του από μια τρομοκρατική οργάνωση στην οποία ατυχώς ανήκει. Οι περιπέτειες του Brian δίνουν την ευκαιρία στους Monty Python να σατυρίσουν τα κακώς κείμενα των θρησκειών όπου οι φανατισμοί οδηγούν σε παρερμηνείες , ακραίες καταστάσεις κι αιρέσεις που δεν αργούν καθόλου να φανούν. Όπως επίσης να τα ''χώσουν'' σε διαφόρων ειδών επιτροπές που δεν κάνουν τίποτε άλλο από το να συνεδριάζουν για να βγάζουν αποφάσεις αλλά από πράξεις ουσίας πιάνουν πάτο.

 Η ταινία είναι διανθισμένη με το γνωστό αναρχικό και σουρρεαλιστικό χιούμορ των Monty Python , μοιάζει πλακατζίδικη αλλά όχι , είναι πολύ σοφό το χιούμορ που διαχέεται στην ταινία και ξέρει ακριβώς πού στοχεύει. Δεν είναι τυχαίο ότι η ταινία ήταν απαγορευμένη για χρόνια , δεν είναι να απορείς, γιατί αν μη τι άλλο , οι διάφορες θρησκείες έχουν αποδείξει ότι δε διαθέτουν ίχνος χιούμορ. Το ρόλο του Brian είχε αναλάβει ο εκλιπών Graham Chapman ενώ οι υπόλοιποι Monty Python εναλλάσσονται σε ρόλους Εβραίων , Ρωμαίων , πρώην λεπρών , τρομοκρατών και ...μητέρων!

Βέβαια θρυλική και πασίγνωστη είναι η τελική σκηνή της ταινίας όπου όλοι οι εσταυρωμένοι τραγουδούν το πιο αισιόδοξο τραγούδι που γράφτηκε ποτέ ''Always look on the bright side of life''. Έτσι είναι...Κι όπως λένε κάπου οι στίχοι:

You'll see it's all a show,


Keep'em laughing as you go.


Just remember that the last laugh is on you.

 

(My) Manhattan

Ήρθε κι η σειρά μου να σας αποκαλύψω ποια είναι η κατά Crispy ''Greatest opening scene''. Θα είμαι όμως ειλικρινής. Δεν ξέρω αν είναι η καλύτερη σκηνή ανοίγματος στην ιστορία του κινηματογράφου -και προφανώς δεν είναι- αλλά σίγουρα είναι η πιο αγαπημένη μου.

Είναι η εισαγωγή της ταινίας Manhattan του Woody Allen.

Στην εισαγωγή της ταινίας ακούμε τον Νεοϋορκέζο συγγραφέα Άιζακ (τον οποίο υποδύεται ο ίδιος ο Woody Allen) να ψάχνει να βρει τη σωστή εισαγωγή για το νέο του βιβλίο, και στην οποία εισαγωγή περιγράφει την αγάπη του ήρωα για το...Manhattan! Ενώ τον ακούμε να ψάχνει τις σωστές λέξεις και τις σωστές προτάσεις, στην οθόνη βλέπουμε, σε ασπρόμαυρο, πλάνα από τη Νέα Υόρκη ενώ στο βάθος ακούμε την εισαγωγή της ''Γαλάζιας Ραψωδίας'' του George Gershwin. Στην κορύφωση του πασίγνωστου μουσικού κομματιού, η φωνή του Άιζακ δεν ακούγεται πια αλλά στην οθόνη ξεχύνονται εκπληκτικές εικόνες της μοναδικής αυτής πόλης.

The Greatest Opening Scene!!!

Μπαίνοντας και εγώ στο τριπάκι του συνάδελφου tenta, σας παρουσιάζω τη δική μου εκδοχή για την καλύτερη σκηνή ανοίγματος από όλες τις ταινίες που έχω δει. Βέβαια διαφέρουν λίγο τα κριτήρια μας: τις δύο που έχει βάλει αυτός τις έχει επιλέξει με κριτήριο ενός τρικ του φακού και μια μεγάλη ανατροπή για το θεατή. Εγώ έβαλα άλλο κριτήριο: τη δύναμη της εικόνας που στη μεγάλη οθόνη πολλαπλασιάζεται, βέβαια, γεωμετρικά! (μόνο λυπάμαι που δεν μπόρεσα να τη βρω με ελληνικούς ή αγγλικούς υπότιτλους)

Η Μπαλάντα του Ναραγιάμα:...απλά αριστούργημα!!!

Αυτό τον καιρό με τους σεισμούς το τσουνάμι και το κυριώτερο: τη φρίκη του πυρηνικού ολέθρου της Φουκουσίμα, όλη η ανθρωπότητα κοιτάζει με δέος προς την Ιαπωνία οπότε ευνόητο είναι για εμάς εδώ τους ...ψωνισμένους της 7ης τέχνης να τρέχει το μυαλό μας διαρκώς σε ταινίες από αυτή τη Χώρα. Τη Χώρα των μεγάλων και ακατανόητων αντιφάσεων για εμάς τους δυτικούς που από τη μια μεριά βλέπουμε ένα λαό υποταγμένο και υπάκουο, και από την άλλη έναν κινηματογράφο υψηλής τελειότητας. Εγώ λοιπόν αυτές τις μέρες σκέφτομαι μια ταινία του 1983 τη Μπαλάντα του Ναραγιάμα:

 Σκηνοθεσία: Shohei Imamura
 Σενάριο: Shohei Imamura βασισμένο στο ομώνυμο βιβλίο του               Shichiro Fukazawa
Φωτογραφία: Masao Tochizawa
 Μουσική:  Shinihiro Ikebe
 Ηθοποιοί: Ken Ogata, Sumiko Sakamoto, Tonrei Hidari, Shoichi Ozawa
Story: Σε ένα ορεινό χωριό της Ιαπωνίας υπάρχει ένα παμπάλαιο έθιμο με βάση το οποίο όποιος ηλικιωμένος άνθρωπος έκλεινε το 70ο έτος έπρεπε να μεταφερθεί από τον πρωτότοκο γιο του σε ένα φαράγγι κοντά στην κορυφή του βουνού και να αφεθεί να πεθάνει εκεί για να λιγοστέψουν τα στόματα που έπρεπε να τραφούν. Η Ορίν όμως που κοντεύει να πατήσει την ηλικία αυτή κρατιέται πολύ καλά στην υγεία της και έχει μεγάλη έγνοια για τον πρωτότοκο γιο της που είναι χήρος με τρία παιδιά τα οποία και τα φροντίζει. Κάποια στιγμή μάλιστα ο γιος της παντρεύεται μια χήρα από ένα διπλανό χωριό και τότε η Ορίν για να δείξει ότι δεν θα τρώει πολύ και ότι δεν θα επιβαρύνει την οικογένεια σπάζει τα δόντια της σε μια πέτρα. Όμως οι συχωριανοί επιμένουν ότι πρέπει να εφαρμοστεί το έθιμο και ξεκινάει η διαδικασία.
Παραθέτω και λίγα λόγια από την κριτική που είχε γράψει για την ταινία ο Βασίλης Ραφαηλίδης:
"...Η Μπαλάντα του Ναραγιάμα είναι το πιο τυπικό γιαπωνέζικο φιλμ που έτυχε να δούμε, διότι σ' αυτό ισορροπούν μ' έναν εντελώς εκπληκτικό τρόπο, παραδοσιακός σιντοϊσμός, με τα άπειρα πνεύματα και την προγονολατρεία του, ο βουδισμός με την καρτερικότητα και τη εσωστρέφεια του και ο κομφουκιανισμός με τις τρομερές και απαράβατες κοινωνικές του προσταγές.  Ο κομφουκιανικός νόμος που είναι σκληρός όπως όλοι οι κανόνες του κομφουκιανισμού, εφαρμόζεται ευκολότερα με μια ικανή δόση βουδισμού. Δεν Μπορείς να κάτσεις στο όρος Ναραγιάμα να σε φαν τα όρνια αν δεν ενδοστραφείς τόσο όσο χρειάζεται για να χαθείς στη νιρβάνα. Και δεν μπορείς να υποστείς όλο αυτό το κοινωνικό πλάνο αν δεν πιστεύεις πως θα γίνεις πνεύμα και σαν πρόγονος πλέον θα συνεχίσεις να υπηρετείς την οικογένεια ως καλός και συνεπής σιντοϊστής. Χρειάζεται λοιπόν τρεις θρησκείες για να πεθάνεις ως Ιάπων. Εμείς εδώ πως να πεθάνουμε με αξιοπρέπεια με μια μόνο θρησκεία."

 

Δυο ηθοποιοί φαινόμενα!!!

Κατ' αρχήν όταν μιλάμε για ηθοποιία νομίζω πως όλοι πρέπει να παραδεχτούμε ότι η Αμερικάνικη Σχολή έχει ένα προβάδισμα σε αυτό τον τομέα.Οι Αμερικάνοι ηθοποιοί διακρίνονται για τον έντονο επαγγελματισμό τους. Ο Ρόμπερτ Ντε Νίρο, για να αναφέρω ένα παράδειγμα, όταν χρειάστηκε να υποδυθεί τον πυγμάχο Τζέηκ Λαμότα στο "Οργισμένο Είδωλο", πήρε 30 κιλά βάρος για να είναι στο ρόλο του πιο πειστικός.
Όλη όμως αυτή η ιστορία της αμερικάνικης ηθοποιίας δεν είναι τυχαία, απλά είναι συνέχεια αυτού του οικοδομήματος που λεγόταν Actor's Studio και το οποίο δημιούργησε στις αρχές της δεκαετίας του '50 ο συμπατριώτης μας Ελίας Καζάν. Μια σχολή που έφερε τα πάνω κάτω στην υποκριτική τέχνη. Αρκεί να θυμηθούμε το τελείως επαναστατικό παίξιμο για εκείνη την εποχή των πρώτων μαθητών της: Μάρλον Μπράντο, Τζαίημς Ντην, Νάταλι Γουντ, Μοντγκόμερυ Κλιφτ, Λη Ρέμινγκ, Ροντ Σταϊγκερ, Γουώρεν Μπήτυ, Ρίτσαντ Γουίντμαρκ, Κάρλ Μάντεν και πολλών άλλων.
Και πάνω στα αχνάρια αυτών πάτησαν μετά όλοι οι νεώτεροι και σ'αυτούς οι ακόμα νεώτεροι κ.ο.κ. Πόσες φορές δεν έχει πει ο Ρόμπερτ Ντε Νίρο ότι όταν παίζει έχει πάντα μπροστά του τον Μάρλον Μπράντο, όπως και ο Αλ Πατσίνο το ίδιο για τον Μοντγκόμερυ Κλιφτ.
Τα τελευταία χρόνια όμως έχουν εμφανιστεί δυο ηθοποιοί με ένα κοινό σημείο- και από τις φωτογραφίες θα έχετε καταλάβει ότι μιλάω για τον Φίλιπ Σέϊμουρ Χόφμαν και τη Νικόλ Κίντμαν- που κατά τη γνώμη μου τους κάνει να αποτελούν μια τελείως ξεχωριστή περίπτωση για την υποκριτική τέχνη: το παίξιμο τους είναι τόσο εντυπωσιακά διαφορετικό από ρόλο σε ρόλο και οι μεταμορφώσεις τους τόσο δραματικές που ώρες-ώρες νομίζεις ότι πρόκειται για άλλους ανθρώπους.
Και τι θέλω να πω; Όλοι οι ηθοποιοί ακόμη και οι πιο μεγάλοι όσο τέλεια και αν υποδυθούν ένα ρόλο, αφήνουν πάντα να βγαίνει μια αύρα του εαυτού τους και των στοιχείων που τον απαρτίζουν. Εγώ, εδώ και πολλά χρόνια, είμαι φαν του Αλ Πατσίνο και τον θεωρώ ως τον υπ' αριθμόν 1 ηθοποιό. Πλην όμως, σε όλους τους ρόλους του όσο διαφορετικοί και αν είναι αυτοί, νιώθω την ίδια ξεχωριστή χροιά ομιλίας και αυτό το ιδιαίτερο βλέμμα του που με τον τρόπο τους αφήνουν έντονο το ....άρωμα Πατσίνο!
Με τους προαναφερθέντες όμως, μου φαίνεται ότι τα στοιχεία αυτά της προσωπικότητας τους υποστέλλονται τόσο πολύ όταν υποδύονται ένα ρόλο που σε κάνουνε να ξεχνάς οποιαδήποτε συσχέτιση με το συγκεκριμένο πρόσωπο. Για θυμηθείτε π.χ. το Χόφμαν στο "Capote" και στο "Charlie Wilson's War", τι τεράστια διαφορά μεταξύ του εύθραυστου και ευάλωτου γκέϊ συγγραφέα από τη μια και του ελληναρά παγαπόντη Γκαστ Αβράκωτου από την άλλη. Για θυμηθείτε τη Νικόλ Κίντμαν στο "Eyes Wide Shut" να υποδύεται την εκρηκτικά ερωτική Alice Harford και μετά στο "The Hours" να ζωντανεύει με έναν εκπληκτικό τρόπο την ονειροπόλα και "φευγάτη" Βιρτζίναι Γούλφ. Έτσι για να αναφέρω κάποια ενδεικτικά παραδείγματα  μιας και κατά τη γνώμη μου: όλοι οι ρόλοι που έχουν υποδυθεί διακρίνονται από τα στοιχεία που περιέγραψα.

Eyes Wide Shut

Charlie Wilson's War

Capote

Dogville

Doubt

The Others

Before the Devil Knows You're Dead

The Hours